Polskie miasta nie należą do czołówki rankingu najpiękniejszych miast świata. By zakończyć rządy urbanistycznego chaosu, Izba Architektów rozpoczęła wdrażanie projektu, w ramach którego uczniowie szkół ponadpodstawowych uczą się planowania przestrzennego.
Program „Kształtowanie Przestrzeni” jest adaptacją irlandzkiego programu edukacyjnego „Shaping space”. Izba Architektów RP uzyskała zgodę RIAI (Izby Architektów Irlandii) i przystosowała program do polskich realiów prawnych i edukacyjnych. Program edukacyjny jest skierowany do młodzieży ze szkół ponadpodstawowych, ma za zadanie kształtować w młodych ludziach odpowiedzialność społeczną i poczucie estetyki. Program realizują nauczyciele, dla których przygotowano specjalny podręcznik, m.in. z gotowymi scenariuszami zajęć. Program edukacyjny IARP „Kształtowanie przestrzeni” zyskał patronat dwóch ministerstw – Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej
– Kreatywność nauczycieli jest niesłychanie istotna. Nie chcemy ograniczać nauczycieli, dajemy im pewną bazę i postawę do nauczania architektury – opowiada arch. Małgorzata Gruszka, przewodnicząca zespołu opracowującego adaptację programu. – Przy czym my nie chcemy nauczać projektowania architektury, od tego są wyższe studia, i nie o to nam chodzi. Chcemy ich nauczyć rozumienia architektury, wzbudzania potrzeb, żeby ta architektura była dobra. I co to znaczy: dobra. – wyjaśnia.
– Program rozwija w młodzieży umiejętność widzenia ładu przestrzennego i dostrzegania sytuacji, gdy go nie ma – mówi jeden z koordynatorów wojewódzkich programu, arch. Urszula Szabłowska. – Marzę, by program był jak najszerzej propagowany, bo będziemy mieli obywateli, którzy… widzą.
Młodzież biorąca udział w zajęciach wykazuje wielkie zainteresowanie tematyką i uczestniczy w spotkaniach z entuzjazmem. Zajęcia mają praktyczny charakter, uczniowie tworzą makiety, kręcą filmy, omawiają znane miejsca – np. otoczenie szkoły i własnych domów.
Zapytani o to, co wynieśli z zajęć, tłumaczą, że zaczęli zwracać uwagę na to, co dotychczas im umykało: np. szpecące reklamy czy bałagan przestrzenny. – Osiem lat chodzę tą ulicą do szkoły i dopiero teraz zauważyłam, że każda latarnia jest inna, a chodnik ma dziwny kształt. Tam kiedyś musiał być przystanek… – opowiada z przejęciem uczennica Gimnazjum im. Sempołowskiej w Warszawie.
O programie edukacyjnym Izby Architektów RP „Kształtowanie Przestrzeni” można więcej przeczytać na stronie Izby Architektów. Z młodzieży, która nauczyła się dostrzegać wartość zrównoważonej, dobrze zaplanowanej przestrzeni wyrosną świadomi, chroniący ład przestrzenny i rozważnie korzystający z zasobów środowiska obywatele. Coraz więcej szkół dostrzega w nauczaniu architektury szansę na obudzenie w młodzieży zainteresowania poszerzaniem wiedzy ponad wymogi programów szkolnych.
Pozytywną energią wykazują się zwłaszcza miasta mniejsze, takie jak Siedlce, w których „Kształtowanie przestrzeni” nauczane będzie we wszystkich szkołach ponadpodstawowych. Program umożliwia współpracę pomiędzy władzami miasta, które odpowiadają za edukację, architektami służącymi pomocą i wsparciem merytorycznym i nauczycielami, którzy wraz z młodzieżą uczą się dostrzegania wartości przestrzeni. Czy nie o to właśnie chodzi w zrównoważonym rozwoju? O dostrzeganie tego, że wszyscy zależymy od siebie nawzajem i od jakości środowiska, w którym żyjemy?
Zachęcamy do obejrzenia wywiadu z architektami oraz reportażu z TVP Kultura.
O projekcie na stronie Izby Architektów>>>
Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Collegium Mazovia.
